سرزنش کردن دیگران | چگونه عادت مخرب سرزنش کردن اطرافیان را ترک کنیم؟

سرزنش کردن دیگران – چگونه عادت مخرب سرزنش کردن اطرافیان را ترک کنیم؟

علت سرزنش کردن دیگران چیست؟ شاید شما نیز از کسانی باشید که در هنگام مواجهه با یک موقعیت دشوار و واکنشی، از مکانیستم سرزنش دیگران برای دفاع خود و خلاص شدن از ناراحتی ان اتفاق استفاده می کنید.

اما به طور قطع شما نیز می دانید که این کار یک راهکار نادرست و یک راه حل لحظه ای است که شما فقط برای فرار از موقعیت انجام می دهید و می دانید که حداقل نیمی از تقصیر با خودتان است.

علل سرزنش کردن دیگران

انسان ها بدون درنظر گرفتن عواقب سرزنش کردن دیگران ممکن است این کار را به دلایل گوناگون تربیتی و غیره انجام دهند که در ادامه به توضیح برخی از آنها خواهیم پرداخت.

1-برای کاهش اثر یک اتفاق و رفتاری تلافی جویانه

گاهی یک اتفاق یا تعارض در رابطه ممکن است باعث آسیب به سلامت روان یکی از طرفین رابطه شود و او ممکن است برای کاهش اثر روانی که از این اتفاق دیده است متوسط به سرزنش کردن طرف دیگر شود تا به این وسیله تقصیر اشتباه را به گردن دیگری انداخته و احساس آسودگی کند .

این کاری است که ذهن با هوشمندی هنگام مواجه با درد روانی و برای انکار آن انجام می دهد. و این کار را چنان سریع انجام می دهد که حتی ممکن است شما متوجه آن نباشید.

2-سرزنش به عنوان رفتاری تلافی جویانه

اغلب افراد این کار را انجام می دهند که هنگام مواجه شدن با خطای خود سعی می کنند آن خطا را فرافکنی کنند. این کار یک راه حل ظریف برای حمله به طرف مقابل و مقصر جلوه دادن او برای این است که کار او را تلافی کنید.

به خصوص اگر از قبل از کسی ناراحت باشید ونتوانید نسبت به رفتار او منطقی برخورد کنید به صورت ناخودآگاه این فرصت را برای تلافی گذشته غنیمت خواهید شمرد.

3-راه حلی بی دردسر

همیشه این که بپذیرید دیگری مشکل دارد و او مقصر اتفاقی است که افتاده خیلی بهتر از پذیرش خطای خود و انجام کارهایی برای اصلاح رفتار خود است. بنابراین به جای این که بخواهید خود را ملامت کنید سریع ترین و بی دردسرترین کار این است که خود را راضی کنید که طرف مقابل را سرزنش کنید. متوسط شدن به سرزنش راحت تر از متقاعد شدن برای اصلاح خطای خود است.

راه های کنترل سرزنش کردن دیگران

با وجود این که سرزنش کردن کاری است که اغلب به آن اقدام می کنند و کاری است که در مواقع تعارضات به راحتی به آن اقدام می شود و به عنوان یک شیوه ی دفاعی مرسوم میان مردم باب شده است اما برای مقابله با آن می توان اقداماتی انجام داد که در زیر به برخی از آنها اشاره شده است.

1-استفاده از تکنیک تنفس عمیق و تبدیل خطاها به فرصت

اولین کار و بهترین کاری که در لحظات ناراحتی و تعارض با شخصی و هنگام واکنش تدافعی می توانید انجام دهید این است که هیچ کاری انجام ندهید و فقط از تکنیک تنفس عمیق استفاده کنید.اجازه دهید با چند نفس عمیق آرام شوید و از شر احساسی که شما را تحریک به سرزنش شما می کند خلاص شوید. در این لحظه آن حس را درک می کند و می توانید بهتر موقعیت را بفهمید و رفتاری منطقی تر و عاقلانه تر داشته باشید.

هر اشتباهی که انسان مرتکب می شود باعث می شود انسان نسبت به خود شناخت بهتری پیدا کند و نقاط ضعف خود را بهتر بشناسد. وقتی توانستید به مشکل خود پی ببرید می توانید به جای سرزنش دیگری به خاطر خطای خود، از آن استفاده کنید. بدانید که نقطه ی ضعفی دارید که نیاز به رسیدگی دارد و آن را فرصتی برای یادگیری و آموزش درنظر بگیرید و به کمک آن خودتان را ارتقا دهید.

2-پرورش خودآگاهی و همدلی

خوداگاهی یعنی این که بدانید در لحظات مختلف چه احساساتی تجربه می کنید و چطور باید آن ها را مدیریت کنید. شروع خودآگاهی و پرورش آن کمک می کند تا شما کمتر به سرزنش دیگران بپردازید و بیشتر بر کارها و افکار و احساسات خود متمرکز باشید و وقتی مشکلی در آن می بینید بتوانید آن را درست کنید.

پرورش خودآگاهی دری به سوی شعور انسان است و باعث می شود انسان با مدیریت افکار و احساسات خود در خودتنظیمی عواطفش مهارت بالایی به دست آورد.اگر بتوانید وارد فار همدلی با طرف مقابل خود بشوید به احتمال قوی دست از سرزنش او برخواهید برداشت زیرا ورود به همدلی باعث می شود که شما طبق اصول اخلاقی رفتار کنید و وضعیت موجود را با دقت بیشتری تحلیل کنید تا از بی عدالتی به طرف مقابل جلوگیری کنید.

همدلی جلوی نگاه خودمحورانه به موضوع را می گیرد و باعث می شود که درگیری ها با انصاف و صداقت بیشتری حل و فصل شود و نگاه شما را به موضوع باز می کند. همدلی جلوی غرض ورزی و بی عدالتی را می گیرد.

3-سرزنش کردن دیگران – درک کردن

با سرزنش کردن دیگران شما درواقع مسئولیت کامل یک اتفاق را روی دوش او قرار می دهید بدون درنظر گرفتن این که آیا واقعا تمام تقصیر موجه او بوده یا آیا در آن لحظه روا بوده که با وی چنین رفتار کنید. شاید بهتر بود شرایط مخاطب را درک می کردید و به او برای این اتفاق حق می دادید.

در هنگام یک تعارض بهترین کار این است که عادلانه رفتار کنید و مسئولیت یک اتفاق را بین خودتان تقسیم کنید و خودتان را نیز در این میان مسئول بدانید. برای این کار لازم است که منصفانه رفتار کنید و در رفتار خود صادق باشیدبرای رعایت انصاف و درک طرف مقابل شاید بهتر باشد با پرسیدن چند سوال از خودتان به انجام این پروسه کمک کنید. سوال هایی از این قبیل که :

• چه چیزی باعث شد تا به اینجا برسید
• مقصر این اتفاق کدام یک هستید
• نقش و مسئولیت شما در ایجاد این شرایط چیست
• اگر به گونه ای دیگر رفتار می کردید ممکن بود این اتفاق نیفتد؟

4-قبول کردن مسئولیت خود و یادگیری

پس از همدلی کردن با طرف مقابل و جایگزینی آن با سرزنش کردن نوبت به این می رسد که شما سهم خود را نسبت به پیامدهای منفی یک اتفاق بپذیرید و زبان تفاهم به جای سرزنش سخن بگویید.به کار گیری این شیوه باعث می شود مخاطب نیز سهم خود را بپذیرد و این شرایط را برای هر دو شما بهتر می کند زیرا پویایی ایجاد شده باعث همکاری و هماهنگی بیشتر شما می شود و هر کسی نقش خود از پیامد منفی را به دوش می کشد و متعهدانه آن را جبران می کند.

گاهی شما را دیگران را سرنزش می کنید تا کاستی و ضعف های خود را بپوشانید اما این راهکار فایده برایتان ندارد بهتر است با فکر کردن عمیق به موضوع با خودتان کنار بیایید که بهتر است نواقص خود را به کمک آموزش های متفاوت و توسعه فردی از بین ببرید.دانش اندوزی و یادگیری مهارت های مختلف می تواند به افزایش اعتماد به نفس شما و کاهش خطاهای شما کمک کند و جلوی استفاده از ترفند منفی سرزنش کردن دیگران را بگیرد.شما با این آموزش ها می توانید در جنبه های مختلف شغلی، تحصیلی، هنری و اجتماعی پیشرفت کنید و ظهور و بروز بهتری داشته باشید.

5-بالا بردن سطع فعالیت خود و ورزش کردن

اگر از آن دست آدم هایی هستید که سال هاست درگیر یک شغل و موقعیت سطح پایین و تکراری هستید بنابراین به احتمال قوی دیگران را به خاطر موقعیت پایین خود مقصر می دانید و به سرزنش کردن دیگران مشغولید.بهترین توصیه به شما این است که موقعیت خود را با تلاش و سعی بیشتر تغییر دهید و در مسیر رشد و ترقی قرار بگیرید. سبک زندگی کاری و حرفه ای خود را تغییر دهید. سخت کار کنید تا فرصت های بیشتری به دست آورید و از این راه اعتماد به نفس بالاتری نیز کسب کنید.

این کار بسیار پرفایده تر از این است که به سرزنش دیگران بپردازید و به خاطر کمبودهای خود دیگران را آزار دهید. زندگی خود را که در مسیر رشد قرار دهید دیگر دلیلی برای سرزنش دیگران پیدا نخواهید کرد.رسیدگی به سلامت جسمی و روحی باعث می شود که مغز شما بهتر کار کند و خلق و خوی شما نیز بهبود پیدا کند. ضمن این که با ورزش کردن در مدت کوتاهی می توانید به تناسب اندام برسید و مشکلات احتمالی جسمی خود را پشت سر بگذارید و با مدیتیشن روح خود را آرامش دهید.

این ها دلایل خوبی است که دیگر نخواهید به خاطر داشتن اندام نامناسب اطرافیان را سرزنش کنید. کاری که خیلی از مردم به خاطر عدم بهره از سلامتی جسمی و روحی انجام می دهند و وقتی نمی توانند از پله های ترقی بالا بروند سعی می کنند دیگران را پایین بکشند.

6-تغییر سبک غذایی خود و کنار آمدن با شکست

از دیگر شیوه های موثر برای مقابله با سرزنش دیگران رسیدگی به رژیم و سبک غذایی خود برای برطرف کردن مشکلات جسمی و روحی تان است. خب عده ی زیادی به این شکل رفتار می کنند که وقتی سبک غذایی اشتباهی دنبال می کنند و با پیامدهای بد آن مواجه می شوند انگشت سرزنش به سمت دیگران گرفته و دیگران را مقصر اتفاقاتی می دانند که برایشان می افتد.

بنابراین پیگیری یک رژیم غذایی که به سلامت روح و جسم آنها کمک کند و سطح انرژی و خلق ایشان را تنظیم کند یک راه حل مناسب برای جلوگیری از سرزنش دیگران است. شاید برای این کار نیاز به کمک یک متخصص تغذیه باشد و لازم باشد به شکل جدی این موضوع پیگیری شود تا شخص تناسب اندام و سلامت جسم و روان خود را به دست آورد.

عده ای به دنبال سرزنش دیگران سعی می کنند اشتباه هات خود را پوشش دهند چون نمی دانند چطور باید با شکست های خود کنار بیایند و آن ها را جبران کنند. شاید بهتر است این را بپذیرید که انسان برای تجربه کردن و برای آزمون و خطا به دنیا آمده است.همه در زندگی خود بارها اشتباه می کنند و این اشتباهات منجر به شکست می شود اما در هنگام مواجهه با شکست باید به دنبال یک راه حل درست باشید.

این که به دنبال مقصر بگردید مشکل شما را حل نمی کند. اشتباه خود را در آغوش بگیرید و بپذیرید که خطا کرده اید و برای جبران آن هر کاری لازم است انجام دهید اما برای جبران آن متوسل به سرزنش دیگران نشوید . واقعیت عیان است و شما دیر یا زود با پیامد کارتان روبرو خواهید شد.

7-غنی کردن زندگی خود و استراحت و تفریح

زندگی خود را با برنامه ریزی برای انجام کاراهای مفید غنی کنید. می توانید برای آموزش مهارت های مختلف وقت بگذارید. به یک سرگرمی پربار بپردازید. کارهای خلاقانه و هنری انجام دهید. علاقه مندی های خود را دنبال کنید.هرچه کوله باری از تجارب شیرین در زندگی داشته باشید کمتر زمان و انرژی خود را صرف سرزنش کردن دیگران می گذارید. زندگی در پوچی و            بی برنامگی بیشتر باعث می شود تا احساسات آزاردهنده و پوچ به شما هجوم بیاورد و باعث شود که شما فکر کنید خلاء های خود را باید با سرزنش دیگران جبران کنید.

انسان هایی که در زندگی هدفی برای انجام دادن دارند و از روزمرگی خود راضی هستند بهتر می توانند عواطف خود را مدیریت و کنترل کنند. بنابراین به غنی کردن زندگی خود بپردازید و خلاءهای آن را به شکلی با معنا و لذت بخش پر کنید تا حال دلتان خوب باشد.سخت کوشی و تلاش برای رسیدن به موفقیت و پیشرفت در زمینه های مختلف تحسین برانگیز و خوب است اما نباید در انجام کارها به افراط و تفریط بیتفید و یادتان برود که صبح را چطور به شب رساندید.

ذهن و بدن خود را آنقدر خسته نکنید که سطح انرژی روحی شما افت کند و فعالیت ها برای شما به دغدغه های زندگی تبدیل شود. همچنان که به کار و تلاش می پردازید زمان هایی را برای استراحت و تفریح درنظر بگیرید.به دل طبیعیت بروید و اگر نمیتوانید، هر روز مقداری پیاده روی داشته باشید. باید از لحاظ استراحت خود به بهترین شکل استفاده کنید تا روحتان تازه شود. روح برای ریکاوری شدن نیاز به تفریح دارد و شما باید با اهمیت به این قسمت از وجوه وجودتان از خودتان مراقبت کنید تا خلق و خوی مناسبی داشته باشید و در سیاهچاله ی ناراحتی ها و انرژی های منفی نیفتید.

سخن آخر درمورد سرزنش کردن دیگران

سرزنش کردن دیگران راهی مخرب و نادرس برای تخلیه ی انرژی منفی خود و فراکنی مشکلات به سوی دیگران است که باعث ایجاد کدورت و خراب شدن روابط می شود بنابراین بهترین کار این است که انرژی منفی خود را به روش های درست تخلیه کنید و از آزار دیگران دست بردارید. اگر شما هم در راستای این موضوع مسئله ای دارید می توانید از مشاوران و روانشناسان در این مورد کمک بگیرید.

تیم تولید محتوا کلینیک روانشناسی آرامش